Istotną zmianą w ramach „Polskiego Ładu”, mającą wpłynąć na uszczelnienie systemu podatkowego, jest wyłączenie możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodu w przypadku transakcji, pomiędzy podmiotami powiązanymi. Twórcy nowych przepisów nazwali tę praktykę mianem „ukryta dywidenda” i potraktowali ją jako nową kategorię podatkową.

Podmioty powiązane – czym są?

Istnieje wiele kryteriów kwalifikujących podmiot jako powiązany. Powiązania te mogą występować zarówno pomiędzy podmiotami krajowymi, jak i zagranicznymi, a najczęściej dotyczą kapitału bądź osób. Podmioty powiązane zostały określone w treści ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należą do nich:

• Podmioty, z których jeden wywiera znaczący wpływ na minimum jeden inny podmiot;
• Spółka która nie posiada osobowości prawnej i jej wspólnicy;
• Podmioty, na które wywiera znaczący wpływ ten sam inny podmiot, małżonek lub krewny do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot;
• Podatnika i jego zagraniczny zakład.

Współpraca gospodarcza, która zachodzi pomiędzy podmiotami powiązanymi, to zjawisko powszechne i najczęściej uzasadnione nie tylko organizacyjnie, lecz także ekonomicznie. Wzajemne świadczenie usług jest bardzo popularne. Dzieje się tak zwykle w firmach rodzinnych, które wzmacniają w ten sposób potencjał rynkowy. Dodatkowo, znacznie ułatwia to działanie, minimalizuje ryzyko oraz buduje konkurencyjność rynkową.

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi nie mogą w znaczny sposób odbiegać od cen transakcji rynkowych. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy podmioty powiązane przeprowadzają między sobą sztuczne transfery, które mają na celu głównie transfer zysków. Zmiany przepisów prawnych odnośnie „ukrytej dywidendy” mają za zadanie takie transakcje zlikwidować.

Dywidenda wypłacana na rzecz wspólników podlega opodatkowaniu i nie może być traktowana jako koszty spółki. Zdarza się więc, że wspólnicy próbują uzyskiwać wynagrodzenie od zysków spółki innymi sposobami, np. z tytułu określonych świadczeń na jej rzecz. Są one następnie potraktowane jako koszty uzyskania przychodu. Zmiana w prawie ma na celu unikanie tego typu transakcji pomiędzy podatnikami. Dla wielu firm oznacza to konieczność weryfikacji sposobu rozliczeń ze swoimi wspólnikami i innymi podmiotami powiązanymi.

Na co warto zwrócić uwagę?

W obliczu nadchodzących zmian w  przepisach, które wejdą w życie od 2023 roku, trzeba działać. Firmy stoją więc przed zadaniem weryfikacji rozliczeń ze wspólnikami i innymi podmiotami powiązanymi. Warto je przeanalizować z profesjonalnym pełnomocnikiem, specjalizującym się w prawie korporacyjnym i podatkowym, który z pewnością zaproponuje dogodne wyjścia. Należy też  przeprowadzić rewizję warunków transakcji, zadbać o dowody wykonania i rzetelną dokumentację dotyczącą rynkowości cen w przypadku nabycia usług. Warto pamiętać również o historycznych transakcjach, zwłaszcza, gdy doszło do przeniesienia własności majątkowych w grupie kapitałowej spółek, które następnie są przedmiotem najmu przez spółki które były ich właścicielami.